سال 69 هجری قمریسال ۶۹ هجری قمری، شصت و نهمین سال از قرن ۱ قمری مصادف با سال ۶۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ظهور فردی به نام عبدالرحمان دمشقی در دمشق و ادعای پیامبری، شیوع بیماری طاعون در بصره، وقوع جنگ در منطقه ممش بین مسلمانان و رومیان و درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور مانند ابوالاسود دؤلی و ... . ۱ - رویدادها• شخصی به نام عبدالرحمان دمشقی در دمشق ظهور و ادعای پیامبری نمود، و جمع زیادی به او پیوستند. عبدالملک بن مروان نیز دستور دست‌گیری و قتل او را صادر کرد. • کشته شدن زهیر بلوی حاکم افریقیه و جانشینی حسان بن نعمان به‌جای او. • شیوع بیماری مهلک طاعون در بصره. ۲ - وقایع نظامی• واقعه ممش: خلیفه، عبدالملک بن مروان، زهیر بن قیس بلوی، امیر افریقیه را با مال و نفرات یاری داد. زهیر نیز در راس سپاهی به منظور بازپس‌گیری قیروان که رومی‌ها با هم‌پیمانشان کُسیله در سال ۶۴ ق بر آن شهر استیلا یافته بود رهسپار آن‌جا شد. • رومی‌ها و کُسیله، برای مصاف با زهیر بلوی آماده شدند و در ناحیه‌ای به اسم «ممش» از نواحی قیروان، به نبردی سخت با او پرداختند. در این نبرد، زهیر پیروز شد و رومی‌ها و بربرها شکست خورده و کُسیله نیز به قتل رسید، این جنگ، نقطه عطفی در تاریخ فتوحات عربی مغرب به‌شمار می‌رود. زهیر به برقه برگشت و با حمله دریایی رومی‌ها روبه‌رو شد. بنابراین، با آنان جنگید و در آن جنگ جان باخت. ۳ - درگذشتگان• ابوالاسود دؤلی. • حارث کذّاب. • زهیر بلوی. • قبیصة بن جابر. • کُسیله بربری. • نجده حروری. ۴ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۲۲۷. |